پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

چند روز پیش، پیکر «الن ووسالو» پژوهشگر فنلاندی معروف به مادر درنای سیبری بر روی دستان مردم رویان مازندران تشییع شد.«ووسالو» پژوهشگر فنلاندی ساکن شهر رویان مازندران که به دلیل بیش از پنج دهه حضور و فعالیت پژوهشی درباره پرندگان مهاجر به ویژه درناهای سیبری در این استان به مادر درنای سیبری شهرت داشت، در سن ۹۵ سالگی درگذشت.سال ۱۴۰۱ در پروژه‌ای مشترک، یک درنای ماده (از گلّه شرقی) به نام رؤیا را در تالاب فریدونکنار در نزدیکیِ امید رهاسازی کردند. الن هم در جریان این پروژه نقش مهمی داشت. این دو درنا پس از آغازِ آشنایی، به آوازخوانی روی آوردند و پس از چندی با هم پروازِ خود را به سویِ سیبری آغاز کردند. البته در میانه‌ راه «رویا» نتوانست پا‌به‌پای امید پرواز کند و دوباره به مازندران بازگشت. او از آن زمان تاکنون منتظر «امید» است. هرچند که احتمالا رویا ، امید را خواهد دید، اما این کار بدون حضور الن ووسالو.

متأسفانه طی سه سال گذشته، آمار و ارقام ابتلا به انواع سرطان در ایران منتشر نمی‌شود. افزایش تعداد سرطان در همه دنیا و به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، مانند ایران، رایج است. طبق پیش‌بینی‌ها بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۴۰ حداقل ۱۱۵ درصد افزایش سرطان در کشور داریم، در حالی که متوسط جهانی ۶۳ درصد است؛ یعنی افزایش موارد ابتلا به سرطان در ایران نزدیک به ‌دو برابر متوسط جهان است. کاری در مرکز ملی مقابله به‌تحقیقات سلامت و پژوهشکده انیستیتو کنسر انجام شده که بر اساس آن شایع‌ترین سرطان‌ها در ۱۵ سال آینده کشور بررسی گردید. در هر دو جنس، سرطان پستان اول است، تیروئید دوم می‌شود. سرطان معده سوم است. در صحبت های دو میهمان برنامه و درمانگر سرطان، متاسفانه «فقدان برنامه‌ریزی درست، مدیریت اشتباه و مبتنی برنفع شخصی مدیران و همچنین ناتوانی در اجرای برنامه‌های قبلی پیشگیری از سرطان» جایگاه ویژه‌ای دارد. معتقدند که سرمنشاء بسیاری از مشکلات سوءمدیریت بوده و برخی از مدیران فکر می‌کنند اگر زیرمجموعه آنها برنامه خوبی را اجرا کنند، جای شان را می‌گیرند. دید بسیاری مسئولان بسیار پایین است و دیدگاه ملی ندارند. آنها فقط به میز خودشان فکر می‌کنند؛ چون مطیع و بله قربان‌گو هستند و با این روش نمی‌شود کشور و بخش های تخصصی را اداره کرد و حتی به موضوعات خاص پرداخت.در ایران ۶۸ درصد از بیماران بعد از مبتلا شدن به‌سرطان دچار «هزینه‌های کمرشکن» می‌شوند. یعنی بیش از یک سوم درآمدهای خانوار صرف چیزی شود. اگر شما ۲۰ میلیون درآمد دارید و ماهانه ۷ میلیون را صرف چیزی کنید دچار هزینه‌های کمرشکن شده‌اید. یکی از مهمترین دلایل این هزینه‌ها، آن است که سرطان در ایران دیر تشخیص داده می‌شود. وقتی سرطان دیر تشخیص داده می‌شود، درمان‌پذیری کاهش یافته و هزینه‌ها بیشتر شده و سال‌های ازدست‌رفته عمر افزایش می‌یابد. سند ملی توسعه شبکه ملی مراقبت از سرطان در سال ۹۶ تدوین گردید و در سال ۹۷ ابلاغ شد ولی همانجایی که ابلاغ کرده بود مقاومت در اجرا داشت. ما مراکز مختلف تشخیص و مراقبت را در این سند آورده بودیم که باید کجاها تشکیل شود. به‌این سند توجهی نشد. در نتیجه با وجود موافقت، اصولی درباره مرکز جامع سرطان به‌افراد داده شده بود؛ موقع دادن پروانه بهره‌برداری، گفتند اصلا ما چنین مراکزی نداریم.مرکز جامع سرطان اگر در هر استانی تشکیل شود خیلی از مشکلات حل می‌شود. نه این که وزارتخانه مدام سنگ‌اندازی کند. متاسفانه آنها همت بالا ندارند. دلسوزی بسیار کم شده است. مردم نسبت به ‌همدیگر و آقایان نسبت به ‌مردم دلسوز نیستند. دلسوزی یعنی فکر کنیم بیماران مانند برادر و مادر و خواهر خودمان هستند.ما ۷۵ مرکز اجرایی در سطح دوم افتتاح کردیم تا پاسخگوی پذیرنده نظام ارجاع از سطح یک باشد و بیماران مشکوک به ‌سرطان که حدود ۵ درصد کل مراجعان بودند، به ‌این مراکز مراجعه کنند. پروتکل ارجاع وجود داشت. در ساختار به‌هم‌ریخته بیمارستان‌های ایران نمی‌شد نظام ارجاع را اجرا کرد مگر اینکه یک سری آدم‌ها آموزش ببینند. ما این کارها را انجام دادیم ولی برخی مدیران اعتقاد به ‌مراکز اجرایی نداشتند. ۵۰ دستگاه با هزینه ژاپن به‌صورت رایگان گرفتیم ولی الان دستگاه‌ها کار نمی‌کنند. این دستگاه‌ها رایگان آمده و آدم‌ها آموزش دیده‌اند ولی دستگاه‌ها کار نمی‌کنند.

یکی از آسیب های وارده به جمهوری اسلامی ایران در گام دوم انقلاب، اجازه دادن به حمایتگری های نابجا و احساسی( بخوانید ضرب المثل دوستی خاله خرسه) ، اجازه دادن به ویترین چینی مدیریتی بجای حل مسئله ، غلو و کتمان حقیقت برای روبراه نشان دادن اوضاع و مواردی از این دست است. آسیبی که فضا را برای نفاق، نفوذ ، اهمال مدیریتی و توجیه سو عملکرد باز می کند . واقعا نماینده محترم مجلس ،امارها و واقعیات جامعه را نمی بیند؟ واقعا تصور شان بر این است که برخی برنامه های حمایتی عموما نیم بند و آبکی و غالبا جهت دار، توان اثرگذاری توسعه ای دارد؟ بدا به حال ما اگر این برداشت و تصور از شیوه تفکر جناب نماینده مجلس درست باشد. بدا به حال ما اگر با جریان احتمالی نفاق، نفوذ ، اهمال مدیریتی و توجیه سو عملکرد مواجه باشیم. جناب نماینده ،کار شما قانونگذاری و نظارت است. به کار خودت برس و امور تخصصی را به اهلش واگذار کن. اگر نیاز به مشاوره یا نظام پشتیبان تصمیم داری، هستیم و هستند گروه های تخصصی که داوطلبانه اقدام به ارایه خدمات موثر بر توسعه ملی می کنند. یک روز در سنگر رسانه، یک روز در دانشگاه و مجامع علمی و یک روز در پست های مدیریتی .

به اذعان کارشناسان، پس از تجربه حدود ۱۳ سال «بیش‌زایی» در کشور از سال ۵۸ تا ۱۳۷۰، دوران «کم‌زایی اصلی» را نیز طی سال‌های ۷۴ تا ۸۵ تجربه کردیم و با توجه به شرایط فعلی، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که کاهش تولد بیشتری را طی سال‌های ۱۴۰۴ تا ۱۴۱۳ داشته باشیم(دوران کم‌زایی تبعی) و بر همین اساس هم نسبت به مقوله کاهش نرخ باروری، سالمندی جمعیت و خطر ورود به «تله جمعیتی» هشدار می‌دهند. وضعیتی که نیازمند پیش نگری و سیاستگذاری بوده و تجهییز منابع بوده و نباید کمترین غفلتی درخصوص ان مبذول داشت.

حکم تنفیذ را باید نقشه راهی برای حرکت دولت‌ها به‌حساب آورد که دربرگیرنده چارچوب‌ها و الزام‌های مشی رئیس‌جمهور جدید است؛ راهبردی که در احکام تنفیذ ۱۳ دوره گذشته روسای‌جمهور همواره مدنظر بوده‌است. در ادامه به بررسی مهم‌ترین محورهای احکام تنفیذ سیزده دوره گذشته روسای‌جمهور ایران می‌پردازیم.

زندگی چیست و چگونه باید درباره آن تامل شود؟ این دو پرسش ظاهرا سرآمد پرسش‌هایی است که حالا به صورت جدی در صحنه اجتماعی خود را نمایان کرده است. دیگر نمی‌توان به سادگی از این پرسش‌ها عبور کرد، چرا‌که پرسش‌های فعلی دورنمایه سیاسی و اجتماعی دارند، هر‌چند که علی‌الظاهر خیلی به آنها توجه نشود.

شنیده و گفته‌ایم «خدا هیچ پدری را شرمندهٔ زن و فرزند نکنه» ولی در این نوشته به این امر پرداخته‌ام که «خدا هیچ فرزندی رو شرمنده پدر و مادرش نکنه» چون این روزها فرزندان هم شرمنده والدین خود هستند؟! این روزها فرزندان میانسالِ بیکار شرمنده والدین خود هستند، مدیر عامل شرکت شرمنده کارکنان خود است، ناشر شرمنده مؤلف یا مترجم است، مشتری شرمنده خواروبار‌فروش و یا قصاب محل است، معلم شرمنده دانش‌آموزان است. هر کس به شکل و طریقی شرمنده آن دیگری است. در این بین، همچنان به انتظار نشسته‌ایم تا شاید اندکی شرم در کسانی ببینیم که این وضعیت را برای ما رقم زده‌اند. دستگاه تولید شرمندگی چه زمانی اندکی شرم خواهد کرد؟»

علی صالح آبادی مدیر مسئول ستاره صبح(صرفا تشابه اسمی با علی صالح آبادی رئیس کل سابق بانک مرکزی و سفیر ایران در قطر) در متنی با عنوان ریشه تاریخی اختلاف ایرانی‌ها با عرب‌ها و روس‌ها ، قصد ارایه تحلیل بر درگیری احتمالی ایران- اسرائیل در قالب درگیری عربی-عبری-غربی داشته و معتقد است که منتفع اصلی این درگیری دو کشور روسیه و چین هستند. بنظر می رسد که ادله یابی و بیان ده دلیل اختلاف ایرانی ها با روس ها و عرب ها ، صرفا مقدمه ای برای توجیه تحلیل پهنه درگیری فرضی ایران با رژیم غاصب صیهونیستی و نفع روسیه و چین بوده است.

بسیاری از کارشناسان درخصوص موفقیت سیاست افزایش سن سنوات اشتغال که اخیرا در مجلس تصویب شده تردید دارند. این تردید به این دلیل است که درحال حاضر همه اتفاقات و مسئولیت‌ها و بار سنگین اصلاحات روی دوش مردم و به‌ویژه طبقات کارگری قرار می‌گیرد. به عبارتی، درحالی‌که سیاست‌های دولت در ایران از مسیر‌های مختلفی بر پایداری مالی صندوق‌های بازنشستگی اثر می‌گذارد، اما نمایندگان مجلس و همچنین دولت هنوز درخصوص تبعات وحشتناک ردپای دولت‌ها بر ادامه حیات و پایداری مالی صندوق سخنی به میان نیاورده‌اند.

علی ربیعی نوشت: من به وضوح نشانه‌هایی از یک هماهنگی اطلاعاتی، رسانه‌ای، سیاسی و حتی اقتصادی را در ترکیب شکل گرفته علیه ایران می‌بینم، اما متاسفانه یک فهم واقعی از مساله در داخل، دادن علائم و سیاست‌گذاری متناسب با این وضعیت را مشاهده نمی‌کنم. شاید هم هست و من اطلاع ندارم!

برخی از مخالفان مهاجران افغان، فرضیه‌های سیاسی دارند و معتقدند تمام کشور‌ها نسبت به چند صد نفر مهاجر غیرقانونی واکنش قاطع و تند نشان می‌دهند چه برسد به چند میلیون؛ بنابراین، بی‌تفاوتی برخی مسوولان ایرانی نسبت به هجوم مهاجران و تبعات کلان آن، طبیعی نیست و انگیزه‌های سیاسی دارد.

آرش نصر اصفهانی جامعه‌شناس و پژوهشگر نوشت: این روز‌ها حضور پناهندگان و مهاجران افغانستانی در ایران به یکی از موضوعات پرالتهاب و نگران‌کننده در فضای عمومی کشور بدل شده است. نگرانی از افزایش تعداد مهاجران و پیامد‌های سیاسی و امنیتی حضور آن‌ها در ایران سبب شده مجموعه‌ای متنوع و بعضاً متضاد از تحلیل‌ها و ارزیابی‌ها، درباره شرایط موجود و علل آن مطرح شود. گروهی از توطئه‌ای داخلی صحبت می‌کنند و برخی در نقطه مقابل، دست بیگانگان را در کار می‌بینند. نتیجه کلی اظهارنظر‌های مختلف، شکل‌گیری فضای منفی و ایجاد هراس جمعی درباره مهاجران افغانستانی در ایران است که بخش زیادی از آن، محصول اطلاعات غلط و ناقص و نتیجه‌گیری‌های دور از واقع است. در این نوشتار تلاش می‌کنم با اتکا به شواهد تجربی و آمار‌های موجود، به برخی از مهم‌ترین دغدغه‌های فعلی جامعه در مورد مهاجران افغانستانی پاسخ دهم.

داده‌های گزارش سیاستی اندیشکده هاتف که یک نهاد پژوهشی است و در سال ۹۷ ایجاد شده است، نشان می‌دهد که از میان ۱۰رتبه برتر سال ۸۰ رشته ریاضی و فیزیک، فقط دو نفر از آن‌ها در ایران مانده‌اند. یک‌نفر دانشیار مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف است و دیگری استادیار گروه مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر. از میان چندنفر باقیمانده ۵نفر مقیم آمریکا هستند و دونفر مقیم کانادا. این درحالیست که هرچه امید به آینده بیشتر باشد، میزان مهاجرت کمتر می‌شود: «امید به آینده جوانان در رابطه با شغل آینده‌شان، میزان درآمد آن‌ها، توانایی تشکیل زندگی، ازدواج، خرید مسکن و… تاثیر گذارند و سرانجام امنیت (فیزیکی، روانی و اقتصادی) افراد در کشور نیز در فرار مغز‌ها بی‌تاثیر نیست. افراد معمولا جذب کشور‌هایی می‌شوند که از لحاظ جذابیت و امید به آینده‌روشن، اطمینان بیشتری داشته باشد.»

قاضی زاده هاشمی، وزیر اسبق بهداشت با تاکید براینکه هیچیک از اعضای خانواده ام در خارج تابعیت یا اقامت نداشته و ندارند، گفت: خدمتگزاری به مردم و زندگی در ایران عزیز را با هیچ چیز دیگری معاوضه نمی کنم.

بانک مرکزی در روزهای گذشته بنا بر این تکلیف قانونی اطلاعات مربوط به تسهیلات و تعهدات پرداختی به دستگاه‌های اجرایی در فصل بهار را منتشر کرد. براین اساس در فصل بهار دستگاه‌های دولتی مجموعا بیش از ۲۹ هزار میلیارد تومان از نظام بانکی تسهیلات دریافت کرده‌اند. برای فهم بزرگی این عدد می‌توان آن را با مصارف بودجه در چهار‌ماهه اول سال ۱۴۰۲ مقایسه کرد. بر اساس گزارش روز گذشته داوود منظور، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در مجلس شورای اسلامی مصارف بودجه در چهار ماهه نخست امسال ۴۶۰ هزار میلیارد تومان بوده است. یعنی دستگاه‌های دولتی در فصل بهار حدود ۶ درصد مصارف بودجه در چهار‌ماهه سال‌جاری تسهیلات دریافت کرده‌اند.

فرشاد مومنی اقتصاددان معتقد است: فرشاد مومنی که در نشست بررسی ضرورت‌های توسعه خواهی در ایران در موسسه مطالعات دین و اقتصاد سخن می‌گفت، با بیان اینکه در این شرایط که با این نارساییها، تلخی‌ها و فرصت سوزی‌هایی روبرو هستیم، اندیشه توسعه، می‌تواند راه برون رفتی ایجاد کند، تصریح کرد: برای کسانی که طی بالغ بر سه دهه گذشته، بحث‌های من را دنبال کرده اند، این آگاهی وجود دارد که از آغازین روز‌های اجرای برنامه تعدیل ساختاری، یکی از مهمترین مولفه‌های تلاشهایم این بود که به مسئولین کشور که با نهایت توهم، به اینکه از طریق بسته سیاستی موسوم به تعدیل ساختاری گرهی از کشور بازکنند، دل بسته بودند، گوشزد کنم که برنامه تعدیل ساختاری، برنامه توسعه نیست. وی معتقد است:تا زمانی که احساس ناامنی و نااطمینانی به حداقل نرسد، امکان غلبه ظرفیت‌های دورنگری به کوته نگری فراهم نمی‌شود. ناامنی فراگیر، ریشه دارترین مانع توسعه در ایران است.

آمار نشان می‌دهد جامعه در شرایط طبیعی نیست و نیاز به بازسازی دارد. میل به مهاجرت در میان اقلیت جامعه، طبعاً قابل درک یا دست‌کم غیرنگران‌کننده است اما وقتی اکثریت جامعه‌ای، در بطن خود، میل به مهاجرت داشته باشند، باید فی‌الفور کاری کرد.

تصویر یک فرم نظرسنجی از دانش آموزان پایه دوازدهم که به تفتیش عقاید سیاسی و دینی شباهت داشت، جنجالی شده است. نهادی که مسئول تدوین این نظرسنجی بوده، گفته هویت دانش آموزان بر تحلیل آن‌ها از پاسخ‌ها تاثیر می‌گذارد و از این رو پاسخنامه‌ها با ذکر نام و هویت افراد جمع‌آوری شده است. او گفته ما می‌خواستیم دیتا جمع کنیم.لازم به ذکر است: بعد از جنبش موسوم به «جنبش مهسا» که با مرگ مهسا امینی در گشت ارشاد آغاز شد، اعتراضات نسل جدید که با عنوان «نسل زد» در جهان شناخته می‌شوند به رسمیت شناخته شد. طرح سوالات عقیدتی از دانش‌آموزان توسط وزارت آموزش و پرورش هم با هدف افکارسنجی همین نسل انجام شده و نشان می‌دهد جمهوری اسلامی، به‌حق نگران نگرش نوجوانان نسبت به پایه‌های ایدئولوژیک نظام است.

یکی از نوجوانان زباله گرد که از اتباع غیر مجاز در کشور است و در تهران به جمع آوری زباله مشغول است گفت: من و دیگر زباله گردان، ماهیانه 10 میلیون تومان به پیمانکار منطقه پرداخت می کنیم تا بتوانیم در سطح منطقه آزادانه پسماند خشک را جمع کنیم. این ده میلیون تومانی که به پیمانکار می دهیم، مجوز برداشت بی حد و حصر زباله خشک از سطل های زباله منطقه است.

به نظر می‌رسد اولویت‌های سیاست‌گذاری کلان در ایران با وجود همه شعارها، اقتصاد نیست، چون اگر اولویت، اصلاح شرایط اقتصادی باشد، مسیر مشخص است.